Җыр-биюле, җиләкле, чәчәкле Питрау

Пит­рау - ке­рә­шен­нәр­нең җәй­ге бәй­рә­ме. Ул ди­ни бәй­рәм ге­нә тү­гел, авыл ху­җа­лы­гы эш­лә­ре, ка­лен­дарь йо­ла­лар, бо­рын­гы­дан кил­гән ыша­ну­лар бе­лән нык үре­леп бар­ган.

Пит­рау кө­нен­нән соң кош­лар сай­рау­ла­рын­нан тук­тый, кү­ке­ләр дә кыч­кыр­мый баш­лый, җәй көз­гә та­ба авы­ша, пе­чән өс­те, урак өс­те баш­ла­нып ки­тә.

Та­ма­ра Под­ва­ло­ва, Лә­ке авы­лы:

- Ир­тә­гә Пит­рау, ди­гән көн­не кич­тән үк өй­ләр­не җы­еш­ты­ра­быз, чис­та­ры­на­быз. Бәй­рәм көн­не су­гым су­я­быз, аш­лар са­ла­быз, ку­нак­ка йө­ре­шә­без. Ә ки­чен авыл ур­та­сын­да­гы ел­га бу­е­на кич­ке уен­га чы­га­быз. Кыз­лар тү­гә­рәк уен уй­ный­лар. Так­мак әй­теп би­е­гән кыз бик дә­рә­җә­ле са­на­ла. Күр­ше-ти­рә авыл­лар­дан күп­ләп ку­нак егет­ләр, ку­нак кыз­лар ки­лә­ләр, та­ны­ша­лар, бер-бер­сен та­бы­ша­лар иде. Пит­рау чын мәгъ­нә­сен­дә ка­вы­шу бәй­рә­ме дә иде. Җыр-бию таң ат­кан­чы дә­вам итә.

Пит­рау­га бик тә яң­гыр кө­тә­без. "Пит­рау яң­гы­ры" дип атый идек аны. Ул бә­рәң­ге өчен ки­рәк.

Кла­ра Куз­не­цо­ва, Лә­ке авы­лы:

- Пит­рау - Лә­ке бәй­рә­ме ул. Әй­тик, ке­рә­шен­нәр элек То­рой­сын­га (трой­чын) - Баг­раж­га, Козь­ма-Демь­ян бәй­рә­ме­нә - Ка­бан авы­лы­на, ә Пит­рау­га Лә­ке­гә кил­гән­нәр. Без аны элек­тән үк зур­лап үт­кә­рә­без. Элек ул өч көн ба­ра иде. 12 июль көн­не бәй­рәм­дә авыл­да­гы­лар гы­на кат­наш­са, икен­че көн­не, тө­ен­чек­лә­рен кү­тә­реп, ти­рә-күр­ше авыл­лар­дан ку­нак­лар, егет­ләр, кыз­лар ки­лә­ләр. Бик зур тү­гә­рәк уен бу­ла тор­ган иде. Ул за­ман­да һәр егет - гар­мун­чы. Ә кө­зен туй­лар гөр­ли баш­лый. Пит­рау­да та­ныш­кан яшь­ләр го­мер бу­е­на ма­тур яшә­де­ләр. Без дә Пит­рау­да ка­выш­тык, 52 ел бик ма­тур яши­без.

Пит­рау­дан соң Пит­рау кай­туы кө­не бу­ла иде. Ягъ­ни лә­ке­ләр бәй­рәм­гә Чыр­шы­лы, Про­буж­де­ние һәм баш­ка авыл­лар­га ба­ра­лар.

Элек Пит­рау­ны ха­лык үзе оеш­ты­рды. Хә­зер аңа за­ман­ча төс­мер­ләр өс­тәл­де. Лә­кин бу бәй­рәм элек­ке­чә үк ка­дер­ле. "Ту­ган як­ның һа­ва­сын су­лап, мәт­рүш­кә­ле чәй­лә­рен эчеп си­хәт­лә­ник", - дип, чит­тә яшәү­че өл­кән авыл­даш­ла­ры­быз да кай­та­лар бәй­рәм­гә. Бы­ел да бәй­рәм­гә Кла­ра Бу­ла­то­ва­ны кө­тә­без. "Кай­там", - дип, вәгъ­дә бир­де.

Ди­лү­зә Иль­и­на, Лә­ке авы­лы:

Без Пит­рау­га ал­дан әзер­лә­нә баш­лый­быз. Ка­ен се­бер­ке­се, да­ру үлән­нә­ре җы­еп, кип­те­реп ку­я­быз. Алар­ның Пит­рау­дан соң ши­фа­сы бе­тә, ди­гән ыша­ну бар. Элек бәй­рәм­гә тә­кә си­мер­теп суй­ган­нар, хә­зер ин­де та­вык бе­лән ге­нә чик­лә­нә­без. Өй ти­рә­лә­рен тәр­тип­кә са­ла­быз, бу­йый­быз, ку­нак­лар ки­лү­гә әзер­лә­нә­без. Элек урам­нар­да гар­мун та­выш­ла­ры чың­лап то­ра иде. Кыз­га­ныч­ка кар­шы, хә­зер ин­де бу кү­ре­неш мәй­дан­да гы­на кү­зә­те­лә. Бу ел­ны бәй­рәм­гә Са­ма­ра, Ала­бу­га шә­һәр­лә­рен­нән ке­рә­шен ан­самбль­лә­ре һәм Ви­та­лий Ага­пов ки­лү­ен кө­тә­без.

"А­ру­лар­мы­сез!" - ке­рә­шен хал­кы бер-бер­се бе­лән әнә шу­лай сә­лам­лә­шә. "И­сән­ме­сез" сү­зе күб­рәк "Сез исән­ме?" ди­гән мәгъ­нә­не бел­де­рә ке­бек.