Районда чик сакчылары бәйрәмнәрен билгеләп үтәләр

Чик сак­чы­сы, ди­ю­гә, ми­нем күз ал­ды­ма ни­гә­дер эт җи­тәк­лә­гән зас­та­ва сол­да­ты ки­леп ба­са. Әл­лә нәкъ шу­лар ту­рын­да ки­но­лар ка­рар­га ярат­кан­га? "Дәү­ләт чи­ге"н кеч­ке­нә­дән хә­тер­лим. Ни чак­лы уяу­лык, ба­тыр­лык, сиз­гер­лек со­рый тор­ган хез­мәт бит бу. Үзе­без­нең Да­мир Га­ри­фул­лин­ның чик сак­чы­сы бул­га­нын бе­лә идем. Бер­көн­не ре­дак­ци­я­гә аңа ия­реп Рә­кыйп абый Фәр­ра­хов кер­де. Бер­гә хез­мәт ит­кән­нәр икән. Якын­ла­шып ки­лү­че бәй­рәм­нә­ре бе­лән тәб­рик­лә­дем дә, хә­ти­рә­лә­рен ур­так­ла­шу­ла­рын со­ра­дым.

- Без Сар­ман­нан шак­тый егет бер­гә хез­мәт ит­тек. Кәү­җи­як еге­те Ир­нис Зин­нә­тул­лин бик ях­шы ма­те­ма­тик иде, юга­ры уку йор­тын­да уку­чы офи­цер­лар ан­нан гел конт­роль эш­лә­рен эш­ләт­те­ләр. Авыл­да­шы Си­ра­җет­дин Ну­рет­ди­нов бө­тен зас­та­ва­лар­ны азык-тө­лек бе­лән тәэ­мин итеп тор­ды. "Сар­ман" кол­хо­зы­ның ком­со­мол сек­ре­та­ре Мө­сә­яф Бә­дерт­ди­нов, Чу­раш­тан Вә­кил Хи­са­ми­ев, Фа­за­ил Фа­тый­хов, Кү­тә­мә­ле­дән Әнүр Төх­бә­тов­лар бе­лән чын ту­ган­нар­га әве­ре­леп бет­кән идек, - дип, бер-бер­сен бү­лә-бү­лә, сөй­ләп кит­те­ләр әң­гә­мә­дәш­лә­рем.

Но­во­рос­сийск шә­һә­рен­дә Гру­зия хәр­би ок­ру­гы Но­во­рос­сийск чик сак­лау от­ря­дын­да 3 ел да 4 ай ар­мия хез­мә­те үт­кән­нәр. Бик күп мак­тау кә­газь­лә­ре­нә ла­ек бул­ган­нар, "От­лич­ник-пог­ра­нич­ник" күк­рәк бил­ге­се бе­лән бү­ләк­лән­гән­нәр ике­се дә.

- Бик җи­ңел бул­ма­ды. Үтә дә сак йө­рер­гә ки­рәк иде. Зас­та­ва­лар ара­сын­да - те­кә тау­лар, алар те­лә­сә кай­сы ва­кыт­та өс­те­ңә ише­леп тө­шәр­гә мөм­кин. Шторм­нар ва­кы­тын­да ка­нат бе­лән шул тау­лар­га ме­нәр­гә ту­ры ки­лә иде. Таш ява, син һа­ман өс­кә ом­ты­ла­сың, ас­тан су кү­тә­ре­лә, - ди Рә­кыйп абый.

- Шпи­он­нар то­тар­га ту­ры кил­мә­де­ме соң? Кы­зык­лы оч­рак­лар исе­гез­дә кал­ма­ган­мы? - дип со­рыйм.

- Шпи­он­нар­ны - юк, шу­лай да чик са­гы ре­жи­мын бо­зу­чы­лар­ны тот­кар­ла­дык. Кош­лар сай­рау­дан тук­тап ка­ла икән, ди­мәк, якын­да кем­дер йө­ри. Ан­да ша­кал­лар күп иде. Алар да ты­ныч­лык­ны боз­га­лый­лар. Бер­сен­дә сак­ка бас­кан бер сол­дат йо­кым­сы­рап кит­кән. Мо­ны кы­зык итәр­гә уй­ла­ган­нар да, ба­шы­на кап­чык ки­дерт­кән­нәр. Бу сис­кә­неп кит­кән, мин мон­да үз те­лә­гем бе­лән кил­мә­дем, ми­не мәҗ­бүр ит­те­ләр, дип ак­ла­ныр­га то­тын­ган. Ку­рык­саң, хез­мәт итүе авыр. Шу­ңа кү­рә бу төр хез­мәт­кә кил­гән­дә үк, юл­да, үзең­не әзер­ләр­гә ки­рәк.

Шун­дый җа­вап­лы җир­дә чы­ны­гу ал­ган сол­дат­лар тор­мыш­та да сы­нат­ма­ган­нар. Хәр­би ант­ла­ры­на туг­ры­лык­ла­ры кайт­кач та на­мус­лы хез­мәт­лә­рен­дә яр­дәм ит­кән. Бү­ген хез­мәт итәр­гә ки­тү­че егет­ләр­гә дә те­ләк­лә­ре из­ге алар­ның. Ар­мия хез­мә­тен­нән бер­кай­чан да ку­рык­мас­ка, нык, са­быр бу­лыр­га ки­ңәш ит­те­ләр. Сол­дат бу­лу­ның зур мәр­тә­бә бу­лу­ын әйт­те­ләр.

Чик сак­чы­сы:

- ба­тыр йө­рәк­ле, уяу, сак бу­лыр­га ти­еш;

- сер сак­лау мө­һим;

- сә­ла­мәт бу­лу шарт.