Сарман районында узган "Җырлы балачак илендә" бәйгесенә Татарстанның атказанган укытучысы Расиха Хәмидуллина бәя бирде

Мул су­лы дәрь­я­ның чиш­мә ба­шы яки "Җыр­лы ба­ла­чак илен­дә" кон­кур­сын­да ал­ган тәэ­сир­ләр ту­рын­да

Үзәк­тә яшәү­че ба­ла­лар­га рә­хәт: үзең­не, бө­ре­лә­неп ят­кан сә­лә­тең­не ачу өчен күп­ме бел­геч ча­кы­рып то­ра - сән­гать мәк­тә­бе дә якын­да гы­на. Ә ме­нә ерак­та­рак авыл­лар­да яшәү­че ба­ла­лар­га авыр­га ту­ры ки­лә. Ярый ла, мәк­тә­бең­дә, клу­бың­да үз эше­нең ос­та­ла­ры бул­са. Та­би­гать бү­лә­ге - та­лан­тың шы­тып, үсеп ки­тә ал­мый­ча, бө­ре­лән­гән ки­леш һә­лак бу­луы да бар. Азмы ­әллә ан­дый яз­мыш­лар?!

Ра­йон кү­лә­мен­дә уз­ган "Җыр­лы ба­ла­чак илен­дә" кон­кур­сы нәкъ ме­нә сә­ләт­ле ба­ла­лар­ны бар­лау, алар­ны зур сәх­нә­гә чы­га­ру, авыл мә­дә­ни­ят учак­ла­ры­ның эшен җан­лан­ды­ру­ны мак­сат итеп куй­ды да ин­де. Баш­та ул зо­на­лар­да уз­ды. Жю­ри, авыл ба­ла­ла­ры­ның чы­гыш­ла­рын ка­рап, уңыш­лы дип та­был­ган­на­рын йом­гак­лау кон­цер­ты­на уз­ды­рып кы­на кал­ма­ды, бил­ге­ле. Кон­церт­тан соң ба­ла­лар, алар­ның җи­тәк­че­лә­ре бе­лән эш­лек­ле сөй­лә­шү­ләр дә алып ба­рыл­ды: кай­бер­лә­ре­нә икен­че җыр сай­лар­га, то­наль­лек­не, кос­тюм­нар­ны үз­гәр­тер­гә, нә­фис сүз баш­ка­ру­чы­лар­га ин­то­на­ци­я­не дө­рес бил­ге­ләр­гә, би­ю­ләр­не кыс­кар­тыр­га яки кө­ен алыш­ты­рыр­га тәкъ­дим ител­де. Ни­чек ке­нә та­ләп­чән кү­рен­мә­сен, жю­ри­ның ни­я­те из­ге иде: һәр ба­ла­га иҗа­ди якын ки­леп яр­дәм итәр­гә; кү­ңе­лен­дә, йө­зен­дә, те­лен­дә сә­ләт чат­кы­сы кү­рен­гән бер ге­нә ба­ла­ны да кал­дыр­мый­ча, ра­йон сәх­нә­се­нә алып ме­нәр­гә! Дө­рес, тө­шеп ка­лу­чы­лар да күп бул­ды, ни ди­сәң дә, ярыш-бәй­ге­нең ка­гый­дә­лә­ре кы­рыс иде.

Сән­гать­нең хо­ре­ог­ра­фия, во­каль, инст­ру­мен­таль ан­самбль­ләр, кон­фе­ранс, ял­гыз баш­ка­ру но­ми­на­ци­я­лә­рен­дә бул­ган чы­гыш­лар өч төр­кем­дә - 4-8, 9-12, 13-17 яшь­лек ба­ла­лар ара­сын­да бә­я­лән­де.

Бию. Ан­нан ях­шы сән­гать әсә­ре ту­ды­ру -шак­тый кат­лау­лы про­цесс. Ул баш­ка­ру­чы­лар­дан, биг­рәк тә сән­гать җи­тәк­че­сен­нән, зур ос­та­лык, ты­рыш­лык со­рый. Ә ин­де кол­лек­тив бию кую өчен ике­лә­тә ты­рыш­лык со­ра­ла. Кеч­ке­нә­ләр төр­ке­мен­дә бу но­ми­на­ци­я­не Сар­ман мәк­тә­бе­нең - "У­лыб­ка", "Ли­ли­я" бак­ча­сы, Кол­мәт авы­лын­нан "Ша­ян­нар" кол­лек­тив­ла­ры са­бый­ла­ры уңыш­лы уз­ды. Алар­га өчен­че дә­рә­җә дип­лом­нар би­рел­де. Ур­тан­чы­лар төр­ке­мен­дә өчен­че урын­га Кү­тә­мә­ле авы­лын­нан Ра­дим Гыйз­дә­тул­лин (ял­гыз би­ю), Ран­та­мак, Лә­ке, Сар­ман­ның "Эн­җе бөр­тек­лә­ре", "Сәй­лән", "Гөл­ләр" төр­кем­нә­ре би­ю­че­лә­ре ла­ек бул­ды. Өл­кән­рәк­ләр ара­сын­да өчен­че­лек­не Ка­таш-Ка­ран­нан "Миз­гел", Алек­санд­ров­ка­дан "Г­ра­ци­я" төр­кем­нә­ре, Алия һәм Ма­рат Ха­ли­ков­лар­ның "Ча­ба­та" би­ю­лә­ре ал­ды.

Бу но­ми­на­ци­я­дә икен­че урын ур­тан­чы­лар төр­ке­мен­нән - Са­рай­лы, Юл­ти­мер, Ис­ке Мин­зә­лә­баш, Сар­ман­ның "Гөл­ләр"; зур­лар­дан Кәү­җи­як­нең "Сөм­бел" кол­лек­тив­ла­ры­на һәм Аза­лак­тан Ру­зил Гый­лә­җев­ка би­рел­де. Ә ин­де Аза­лак­тан "Шәл бәй­лә­дем", Мин­зә­лә­баш­тан "Ямь­ле ба­ла­чак" төр­кем­нә­ре бәй­ге­нең бе­рен­че дә­рә­җә дип­лом­на­ры бе­лән бү­ләк­лән­де­ләр.

Ра­йон­да моң ка­дәр игъ­ти­бар­сыз ка­лып кил­гән сән­гать­нең "Кон­фе­ранс" һәм "Нә­фис сүз" төр­лә­ре бу­ен­ча да "боз куз­гал­ды", ди­я­се ки­лә. Ел­дан-ел сүз­нең тә­мен бе­леп, эч­тә­лек­кә "ке­реп", аң­ла­тып сөй­ләр­гә ом­ты­лыш ар­та. Тик сүз ос­та­ла­ры­на әле­гә, фи­кер сө­ре­ше­нә ка­рап, кай­бер сүз­ләр­гә, фра­за­лар­га ба­сым куя бе­лү, их­лас­лык җи­теп бет­ми, ин­то­на­ци­я­ләү дә фор­маль төс­тә ге­нә ба­ра ке­бек. Кыс­ка­сы, ши­гырь сөй­ләү­че­ләр күп бул­са да, ос­та итеп сөй­ләү­че­се аз бул­ды. Бу но­ми­на­ци­я­дә өчен­че урын­га Лә­ке­дән Крис­ти­на Те­ренть­е­ва, Чул­пан Ис­ла­мо­ва, Бу­лат Гыйль­ма­нов (­Тә­кер­мән), Әл­мәт­тән Вил­дан Юны­сов ла­ек бул­ды. Ис­ке Кә­шер­дән Ри­наз Га­ли­ев, Са­рай­лы­дан Ра­и­лә Фаз­лы­е­ва бе­лән Али­нә Гә­рә­е­ва - икен­че, Сар­ман­нан Ра­да һәм Ка­мил Ла­тый­пов­лар, Эль­ви­на Ка­ма­ли­е­ва, Иль­ви­на Сә­хип­җа­но­ва, Аза­лия Га­ли­е­ва, Ай­рат Шәйх­ра­зы­ев, Әл­мәт­тән Ләй­сән Ти­мер­ба­е­ва, Мор­та­мак­тан Ра­ил Хә­ми­дул­лин бе­рен­че дә­рә­җә дип­лом­нар бе­лән бү­ләк­лән­де­ләр.

Сән­гать­нең та­гын бер "теш үт­мәс" тө­ре - ха­лык му­зы­ка уен ко­рал­ла­рын­да уй­нау да ра­йон­да "Кы­зыл ки­тап"­ка кер­тер­лек хәл­дә. Шу­ны­сы ку­а­ныч­лы, аз бул­са да, бу төр­дә ярыш­ка чы­гу­чы­лар бул­ды. Сән­гать мәк­тә­бен­нән Ин­саф За­ки­ров, Хә­лим Ба­гау­ов, Ай­нур Кор­би­ев, Са­ла­ват Хә­лиул­лин, Алек­санд­ров­ка­дан Да­нил Әх­мә­ди­шин - һәм­мә­се дә - өчен­че, ә Са­рай­лы авы­лы мәк­тә­бе­нең "Тыл­сым" ха­лык уен ко­рал­ла­ры ан­самб­ле бе­рен­че урын­га ла­ек дип та­был­ды­лар.

Во­каль ан­самбль­ләр дә аз, бул­га­ны да дуэт­лар гы­на, алар­ны пар­лап җыр­лау ди­сәң, мө­га­ен, тө­гәл­рәк бу­лыр. Сар­ман­ның "Ко­яш­кай" бак­ча­сы нә­ни­лә­ре, Лә­ке­дән абый­лы-се­ңел­ле Та­ня һәм Илья Иль­ин­нар, Сар­ман гим­на­зи­я­се­нең "Җи­меш­ләр" дуэт­ла­ры - өчен­че, Ка­ра­шай Сак­лау­дан Ай­зи­лә һәм Алия, Алек­санд­ров­ка­дан "Та­тар егет­лә­ре" дуэт­ла­ры икен­че бул­ды­лар.

Ба­ла­лар­ның зур күп­че­ле­ге "Во­кал-со­ло" но­ми­на­ци­я­сен­дә көч сы­наш­ты. Бу аң­ла­шы­ла да, баш­ка­лар­га бәй­ле­лек юк, ба­ры­сы да үзең­нән, ба­ры тик үзең­нән ге­нә то­ра. Бу төр­дә өчен­че урын­ны Сар­ман­нан Крис­ти­на Ка­ли­ни­че­ва, Аза­лия Ал­чи­но­ва, Мор­та­мак­тан Рә­ми­лә Хө­сә­е­но­ва, Нөр­кәй­дән Ай­нур Вә­ли­ев, Илек­саз­дан Гү­зәл Нә­биул­ли­на, Пет­ров­ка­дан Ли­а­на Шә­ях­мә­то­ва ал­ды­лар. Алек­санд­ров­ка­дан Аза­лия Ти­мер­ба­е­ва, Ил­нар Әк­ра­мов, Сак­лау­баш­тан Гат­та­ро­ва, ур­та Кә­шер­дән Ай­гөл Гай­фул­ли­на, Ис­ке Мин­зә­лә­баштан Ләй­сән Әк­ба­ро­ва, Аза­лак­тан Ру­зил Гый­лә­җев, Чыр­шы­лы­дан Ин­зи­лә Аху­но­ва бу төр но­ми­на­ци­я­нең өчен­че дә­рә­җә дип­ло­мант­ла­ры бул­ды­лар. "Во­кал-со­ло" бу­ен­ча икен­че урын­ны Сар­ман­нан Ка­мил Ла­тый­пов, Са­ми­ра Әһелт­ди­но­ва, Алия Сө­ләй­ма­но­ва, Юл­ти­мер­дән Ил­шат Ис­ха­ков, Җә­лил­дән Аде­ли­на Риз­ва­но­ва, Ран­та­мак­тан Таң­сы­лу Мө­хәм­мәт­ха­но­ва яу­ла­ды­лар. Бе­рен­че­лек исә Сар­ман­нан Таң­сы­лу Вә­ли­әх­мә­то­ва­да, Ил­наз Гай­нет­ди­нов­та, Ра­да Ла­тый­по­ва­да, Кол­мәт­тән Нәзыйф Шәй­гал­лә­мов­та, Сө­лек­тән Ил­гиз Сә­е­тов­та, Алек­санд­ров­ка­дан Ти­мур Габд­рах­ма­нов­та һәм Эль­за Са­фин­ада бул­ды.

Уз­ган ел­гы бәй­ге бе­лән ча­гыш­тыр­ган­да, бы­ел ре­пер­ту­ар, сәх­нә кос­тюм­на­ры мәсь­ә­лә­се уңай як­ка бо­ры­лыш ал­ган. Бу, әл­бәт­тә, юга­ры­да исем­нә­ре атап үтел­гән ба­ла­ла­ры­быз­ны әзер­ләү­че, үз исем­нә­ре гел кү­лә­гә­дә ге­нә ка­лып кил­гән сән­гать җи­тәк­че­лә­ре хез­мә­те. Алар­ның ба­рын да атап бе­те­рү мөм­кин тү­гел. Шу­лай да, Аза­лак­тан Гөл­чә­чәк Шә­фи­гул­ли­на, Ис­ке Мин­зә­лә­баш­тан Ок­са­на Бер­си­не­ва, Кәү­җи­як­тән Ли­лия Га­я­зо­ва, Лә­ке­дән Тать­я­на Ма­ло­ва, Юл­ти­мер­дән Гөл­на­ра Хә­би­бул­ли­на, бию кол­лек­тив­ла­ры туп­лап, алар бе­лән нык­лы эш алып бар­ган. Нә­ти­җә дә - күз ал­дын­да. Эш­лә­сәң, эш ка­рыш­мый, ди­ләр. Алар­ның эшен­дә, чын­нан да, иҗат бар, эз­лә­нү бар, ка­мил­лек­кә ом­ты­лу бар. Са­рай­лы авы­лын­нан "Тыл­сым" ха­лык му­зы­ка уен ко­рал­ла­ры ан­самб­ле җи­тәк­че­се Мө­хәм­мәт­га­ли Кор­бан­га­ли­ев­ның да куй­ган ты­рыш хез­мә­те эз­сез үт­мә­гән.

"Җыр­лы ба­ла­чак илен­дә" бәй­ге­се мә­дә­ни­ят ди­гән мул су­лы дәрь­я­ның чиш­мә ба­шы бул­ды, ди­яр идем. Кай­чан­дыр Ил­һам Ша­ки­ров, Зөһ­рә Шә­ри­фул­ли­на, Зөһ­рә Сә­хә­би­е­ва да зур сән­гать юлы­на бе­рен­че чир­кан­чык­ны кеч­ке­нә ге­нә авыл сәх­нә­лә­рен­дә ал­ган­нар бит.

Го­мер тиз уза. Ки­лә­се бәй­ге дә үзен озак көт­тер­мәс. Аңа әзер­лек­не бү­ген үк баш­лар­га ки­рәк. Шул ва­кыт­та гы­на уңыш үзе кил­гән ке­бек бу­лыр. Ба­ла­чак­ның ва­кы­ты кыс­ка, ул шау-шу­лы уен­на­ры, җыр-би­ю­лә­ре, ма­тур миз­гел­лә­ре бе­лән ис­тә ка­лыр­лык бул­сын иде.

Ра­си­ха Хә­ми­дул­ли­на, Та­тарс­тан­ның ат­ка­зан­ган укы­ту­чы­сы.

Шулай ук укыгыз:

Сарманда "Җырлы балачак илендә" бәйгесенең гала-концерты үтте